Sobotni październikowy wieczór z ulubioną Pisarką

20 października 2018

First Baptist Church Newton Centre, MA, USA

Elizabeth Strout w rozmowie z Andre Dubus III

Przyznam szczerze, że zawszę drżę przed spotkaniami na żywo z pisarzami. Boję się, że się rozczaruję, że okaże się, że człowiek, którego prace lubię i podziwiam, będzie po prostu zwykłym bucem albo zmanierowaną gwiazdą. 

Spędzić sobotni wieczór na spotkaniu z ulubioną Pisarką to naprawdę cudne. Ale przekonać się oprócz tego, że jest ona ciepłą, miłą kobietą z ogromnym poczuciem humoru, to już w ogóle pełnia szczęścia. Elizabeth Strout spotkała się z Andre Dubus III przy okazji ukazania się jego nowej książki "Gone so long". Czytam aktualnie i za jakiś czas pewnie pojawi się tutaj krótka notka. 

Autorka pochodzi z Maine, obecnie mieszka w Nowym Jorku a jej rozmówca urodzony w Kalifornii, wychowywał się w Massachusetts i New Hempshire, aktualnie mieszka w Massachusetts na północ od Bostonu. Poznali się wiele lat temu, gdy razem pojechali w trasę promującą ich książki tzw. book tour - niezbędne w Stanach narzędzie marketingowe, przeważnie odbywające się w morderczym tempie i straszliwie wyczerpujące dla Autorów. Myślę sobie, że to jest niezwykła sztuka, wychodzić do czytelników, umieć z nimi nawiązywać kontakt, nie być zblazowanym i nie rzucać fochem pt: "znowu to debilne/takie samo pytanie". Wiadomo, że dla większości uczestników na sali, to pierwsze spotkanie z Autorem, podczas gdy pisarze mają takich spotkań na pęczki. Zaprezentować na takim wydarzeniu pełnię zainteresowania, szacunek dla tych którzy przyszli, powtarzać te same historyjki, wątki, anegdoty jakby się je opowiadało po raz pierwszy, to na pewno nie lada wyzwanie. Obojgu uczestnikom udało się wyśmienicie. Elizabeth Strout wspominała, że jednym z pierwszych pytań jakie usłyszała jako początkująca pisarka było: "dlaczego ty piszesz o takich zwykłych ludziach?". Była trochę zaszokowana, ale odpowiedziała: "bo ja po prostu jestem zwykła". I to jest to, co w jej prozie mnie ujmuje najbardziej: niewydumane postacie, przeciętni mieszkańcy Maine, New Hempshire i Massachusetts z ich radościami i smutkami codziennego dnia. Autorka w tej zwyczajności porusza też ogromnie ciężkie tematy, nie oszczędza swoich bohaterów, ale jak powiedziała, stara się nie dobić czytelnika, dba o to, żeby pojawiło się światło nadziei. To zawsze udaje się jej się znakomicie i nie jest to amerykański "happy end" pt.: "wszyscy żyli długo i szczęśliwie chociaż nie było przesłanek ku temu" tylko blady, z trudem przebijający się promyk czegoś lepszego, ale promyk autentyczny. Oboje Autorzy mówili też, że bardzo ważne jest miejsce akcji. Trzeba je znać, widzieć i czuć. Bez tego nic się nie uda. I to jest prawda. Mieszkam w Nowej Anglii, znam sporo miejsc, o których Autorka pisze i naprawdę wiem, że kierowcy w Massachusetts są tragiczni i nigdy nie włączają kierunkowskazów 😏. Takie lokalne, drobne smaczki bardzo wpływają na autentyczność powieści. 

W"Gone so long" bohater postanawia spotkać się z córką - pisarką, której nie widział ponad 40 lat. Podobne są również losy Lucy z powieści "Mam na imię Lucy". Bohaterka - pisarka wraca do rodzinnego domu odwiedzić brata po wielu latach nieobecności. Właśnie te fragmenty ze swoich powieści Autorzy czytali na sobotnim spotkaniu. Powody tego wieloletniego odcięcia od rodziny w obu utworach są dramatyczne. Obydwie bohaterki są również pisarkami i poprzez literaturę starają się zmierzyć z przeszłością. 

Na koniec spotkania padło pytanie o ulubionych pisarzy. Elizabeth Strout powiedziała, że jej olśnieniem, inspiracją i największym wzorem formy jest Alice Munro. Czy mogę jej nie uwielbiać bardziej po tym sobotnim październikowym wieczorze? Dodam, że Alice Munro darzę miłością absolutną od bardzo, bardzo dawna, od zamierzchłych czasów, gdy nie było to jeszcze modne 😏.

Polecam... ogólnie... spotkania z pisarzami! 

Elizabeth Strout "Trwaj przy mnie"

Autorka: Elizabeth Strout

Tytuł: "Trwaj przy mnie"

Wydawnictwo Wielka Litera, wrzesień 2018

Jeden z drugoplanowych bohaterów powieści - wypowiada takie słowa: "Prawdę powiedziawszy, obstawałbym przy tym, że nikt z nas nie posiada środka ciężkości. Powiedziałbym raczej, że w każdej minucie życia jesteśmy ciągnięci i popychani przez sprzeczne siły i że trzymamy się najlepiej, jak umiemy."

Czyż to nie jest jedna z największych, a jednocześnie najprostszych prawd naszego życia?!

W "Trwaj przy mnie" Elizbateh Strout zabiera nas do małej mieściny West Annet w Maine, w Nowej Anglii. Tam zaraz po studiach przyjeżdża objąć parafię młody pastor Tom Caskey wraz ze swoją żoną. Szybko zaczyna się świetnie dogadywać z mieszkańcami, wygłasza porywające i pasjonujące kazania, a wierni go uwielbiają. Jego młoda żona, modna i "światowa" kobieta nie za bardzo dogaduje się z miejscową społecznością: nie bierze udziału w zebraniach żadnych lokalnych klubów i towarzystw, nie chce prowadzić kółka modlitewnego. Ale życie biegnie swoim torem, wkrótce na świat przychodzą dwie córki i wszystko toczy się gładko do momentu, gdy pastorowa dzwoni na plebanię z informacją, że nie wie, gdzie jest. To początek choroby, której nazwy się wtedy nie wypowiadało. Niebawem Tom Caskey zostaje sam z córkami. Załamanie i nawarstwiające się problemy, powodują, że przestaje spełniać oczekiwania społeczności. A ponieważ wydaje się złośliwy i niemiły, mieszkańcy w obliczu wszechogarniającej nudy, paskudnie długich zim i ciągłego mroku, zaczynają wymyślać niestworzone rzeczy na jego temat. Tutaj oczywiście mistrzostwo Autorki osiąga wyżyny: warstwa po warstwie zdziera z prawych obywateli ich maski.

Ale dla mnie "Trwaj przy mnie" to przede wszystkim opowieść o prawdziwym, szczerym spotkaniu z drugim człowiekiem, które jest możliwe tylko wtedy, gdy się otworzymy, gdy nie będziemy udawać kogoś, kim nie jesteśmy, gdy również od innych nie będziemy wymagać udawania i póz. I to jest bardzo trudne. Bo zawsze łatwiej stylizować się na bohatera, niż stanąć odartym ze wszystkiego i przyznać, że się sięgnęło dna (czymkolwiek to dno jest). 

To jest chyba ostatnia z książek Elizabeth Strout przetłumaczona na polski (aczkolwiek druga w jej karierze), więc przeczytałam ją po prostu dlatego, że uwielbiam tę Autorkę. Po lekturze przejrzałam też pobieżnie recenzje i zaszokowało mnie to, że spora część czytelników uważa, że powieść jest nudna, wlecze się przez 300 stron i nic się nie dzieje. Dla mnie tam dzieje się wszystko. Codzienna nuda West Annet aż buzuje skrywanymi emocjami, poszukiwaniem sensacji (na miarę West Annet oczywiście), niespełnionymi oczekiwaniami i uniwersalną dla wszystkich potrzebą miłości i zrozumienia. Fantastyczna!

Gorąco polecam!

Obiektywna nie jestem, bo uwielbiam Elizabeth Strout 😏

Moja ocena: 6/6

Margot J.S. "Mazel Tow Mazel tow. Jak zostałam korepetytorką w domu ortodoksyjnych Żydów"

Autorka: Margot J.S.

Tytuł: "Mazel Tow Mazel tow. Jak zostałam

korepetytorką w domu ortodoksyjnych Żydów."

Wydawnictwo Czarne, lipiec 2018

Reportaż dla wszystkich tych, którzy chcą przyjrzeć się życiu społeczności ortodoksyjnych Żydów, ich niezmiennym od setek lat obyczajom i drakońskim regułom koszerności, które, mówiąc krótko, codziennego funkcjonowania nie ułatwiają. Margot przez kilka lat pracowała w domu rodziny Schneiderów w Antwerpii, pomagając czwórce dzieci w nauce. Początkowy dystans wobec korepetytorki z czasem przerodził się w zaufanie i wieloletnią przyjaźń. Lektura zdecydowanie bardzo ciekawa, czyta się szybko i przyjemnie. Aczkolwiek trzeba powiedzieć jasno, że osobie z innego kręgu kulturowego/religijnego (takiej jak ja) trudno zrozumieć czyjąkolwiek zdolność do funkcjonowania współcześnie w ramach tak "opresyjnych" reguł, regulujących każdy najmniejszy aspekt życia. 

Polecam!

Moja ocena: 5/6